Gebruikelijk loon dga geen werkzaamheden

Het gebruikelijk loon van een DGA mag worden verlaagd bij een langdurig slecht resultaat van de onderneming of bij geen- of beperkte werkzaamheden van de DGA voor de BV. Echter is hierbij voorzichtigheid geboden aangezien de Belastingdienst niet snel aanneemt dat een BV het salaris niet zou kunnen betalen of de DGA weinig of geringe werkzaamheden voor de BV verricht.

Hoe en wanneer kan dan wel een verlaagd gebruikelijk loon in aanmerking worden genomen? Dat bespreken we in dit artikel.

Wat is het gebruikelijk loon/DGA-salaris en waarom bestaat het?

Het gebruikelijk loon is het minimale salaris dat een directeur-grootaandeelhouder (DGA) zichzelf moet uitkeren als hij of zij werkt voor de eigen bv. Deze maatregel is in het leven geroepen om te voorkomen dat DGA’s zichzelf een te laag loon toekennen en zo belasting ontwijken door inkomen uit te keren als dividend (dat in de regel lager wordt belast dan loon).

Dit concept bestaat voor een eerlijkere belastingheffing. Werknemers in loondienst betalen loonheffing en premies over hun salaris, terwijl DGA’s zonder deze regeling hun beloning grotendeels als dividend zouden kunnen uitkeren en zo sociale premies en hogere inkomstenbelasting zouden omzeilen. 

De gebruikelijkloonregeling gaat echter in sommige gevallen te ver en kent daarom grenzen. Er moet worden aangesloten bij wat het salaris van een vergelijkbare dienstbetrekking zou zijn.¹ De ‘harde’ ondergrens van € 56.000 per jaar is in veel gevallen te hoog.

Ons advies? Ga in gesprek met de belastingdienst om de hoogte van het gebruikelijk loon vast te stellen.²

Een voorbeeld uit de praktijk

Een BV wordt geregeld gebruikt als beleggingsvehikel om vastgoed aan te kopen en te verhuren. De DGA van een dergelijke BV heeft in de regel een andere functie naast het houden van de aandelen in de vastgoed-BV. Dit is immers een belegging.

De vraag die dan opkomt: moet de DGA een gebruikelijk loon in aanmerking nemen, ook al doet hij eigenlijk niets anders dan de aandelen bezitten en het beheer van de panden en de boekhouding van de BV uitbesteden?

De rechtbank oordeelt hier echter dat het algemeen bekend is dat het besturen van een BV altijd werkzaamheden van enige omvang vergt, zoals het (laten) voeren van de administratie, het deponeren van de jaarrekeningen en het doen van belastingaangiften. Hierbij wordt aangegeven dat als hier iemand voor zou moeten worden aangetrokken, die in loondienst de functie van algemeen directeur vervult, zal diegene, ook als de werkzaamheden qua omvang beperkt zijn, een loon van betekenis verdienen.

In dit specifieke geval werd geconcludeerd dat het gebruikelijk loon € 10.000 op jaarbasis bedraagt.³‍

Wanneer heeft een DGA dan geen- of een lager gebruikelijk loon?‍

Wij hebben de meest voorkomende redenen voor een lager gebruikelijk loon uit de jurisprudentie gehaald en voor u op een rij gezet:

1. Beperkte werkzaamheden of parttime dienstverband: Als een DGA slechts enkele uren per week werkt, kan een lager loon worden aangenomen. In 2001 werd geoordeeld dat het parttime karakter van het dienstverband relevant is voor de bewijslast om een lager salaris aannemelijk te maken.⁴ In 2010 werd een loon van € 7.500 per jaar geaccepteerd voor iemand die tien uur per week werkte naast een WAO-uitkering.⁵
2. Weinig activiteiten of lage winst van de bv: Wanneer een vennootschap nauwelijks activiteiten heeft of verlies draait, kan een lager loon gerechtvaardigd zijn. Zie in dit kader het opgenomen praktijkvoorbeeld.
3. Gebruikelijk loon onder € 5.000: Als het loon op jaarbasis lager is dan € 5.000, mag het geheel achterwege blijven, conform artikel 12a lid 4 Wet LB 1964. Dit betekent dat er geen loon hoeft te worden genoten en de bv ook geen aftrekpost kan opvoeren.
4. Meerdere vennootschappen: Werkt een DGA voor meerdere vennootschappen? Dan wordt vaak één zakelijk loon vastgesteld voor alle werkzaamheden samen. Hier is echter vaak wel een beroep op de ‘doorbetaaldloonregeling’ voor nodig. 

Hoe wordt het gebruikelijk loon dan ‘in de regel’ berekend?

Het gebruikelijk loon wordt loon ten minste gesteld op het hoogste van de volgende bedragen:

• het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking;
• het hoogste loon van de werknemers die in dienst zijn van het lichaam, bedoeld in de aanhef, of met het lichaam verbonden lichamen;
• € 56.000.

Hoe werkt het dan bij een start-up?‍

Voor startende ondernemingen die niet als 'innovatieve' start-up worden aangemerkt (daar geldt een aparte regeling voor), kan een DGA tijdelijk een lager gebruikelijk loon hanteren. 

Dit is voornamelijk van belang wanneer de onderneming (nog) niet voldoende cashflow heeft (ook wel bekend als de ‘burn-phase’). In deze situatie geldt als ondergrens het wettelijk minimumloon, passend bij het aantal gewerkte uren.

Deze regeling mag echter maximaal drie jaar worden toegepast! Wanneer een onderneming eerst als eenmanszaak of vof wordt gedreven en later wordt ingebracht in een bv of coöperatie, wordt deze periode ingekort.⁶ De eerdere periode waarin de onderneming al werd geëxploiteerd, moet dan worden afgetrokken van de drie jaar.‍

Conclusie: Flexibiliteit is mogelijk, indien goed gemotiveerd

Het gebruikelijk loon is geen keiharde wet van Meden en Perzen. Er zijn situaties waarin een lager DGA-salaris verdedigbaar is, maar dan moet je wel met een ijzersterke onderbouwing komen. De Belastingdienst kijkt kritisch mee en accepteert niet zomaar dat een bv het loon niet zou kunnen betalen of dat de DGA geen substantiële werkzaamheden verricht.

Toch zijn er mogelijkheden. Denk aan start-ups met een lage cashflow, parttime dienstverbanden, verlieslatende ondernemingen of situaties waarin een DGA meerdere vennootschappen aanstuurt. Maar pas op: zelfs als een bv weinig doet, wordt er nog steeds een zekere loonwaarde toegekend aan bestuurlijke verantwoordelijkheid.

Wil je voorkomen dat je achteraf discussie krijgt met de fiscus? Zorg dat je jouw standpunt goed vastlegt en ga zo nodig in overleg met de Belastingdienst. Met de juiste aanpak kun je slim inspelen op de regels zonder in de gevarenzone te belanden.

Gebruikte documentatie

1. Artikel 12a Wet op de loonbelasting 1964
2. https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/themaoverstijgend/brochures_en_publicaties/checklist-vooroverleg-gebruikelijk-loon
3. https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBNNE:2018:889
4. https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHAMS:2001:AB1741
5. https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHSHE:2010:BP3536
6. Voor meer informatie over herstructureringen: Bespaar op uw inkomstenbelasting met strategisch advies op maat.